หน่วยของสิ่งมีชีวิต
โรเบิร์ต ฮุก (ROBERT HOOKE) เป็นคนแรกที่ใช้คำว่า “เซลล์” ซึ่งหมายถึง ห้องว่างเล็กๆ
ชไรแดน(M.J. SCHLEIDEN) และ ชวานน์(THEODOR SCHWANN) ได้ร่วมกันตั้ง “ทฤษฎีเซลล์” ขึ้นมีใจความว่า “สิ่งมีชีวิตทั้งมวลประกอบด้วยเซลล์และผลิตภัณฑ์ของเซลล์”
โครงสร้างของเซลล์
1.ส่วนที่ห่อหุ้มเซลล์
- เยื่อหุ้มเซลล์ (CELL MEMBRANE) ทำหน้าที่ควบคุมการผ่านเข้าออกของสารระหว่างภายในกับภายนอกเซลล์
- ผนังเซลล์(CELL WALL) เพิ่มความแข็งแรงและป้องกันอันตรายให้กับเซลล์
2.นิวเคลียส (NUCLEUS) เป็นศูนย์กลางควบคุมการทำงานของเซลล์ประกอบด้วย
- โครมาติน (CHROMATIN) ประกอบด้วยสารพันธุกรรม ทำหน้าที่เก็บรักษาและถ่ายทอดข้อมูลทางพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิต
- นิวคลีโอลัส (NUCLEOLUS) มี RNA และเอมไซม์หลายชนิดอยู่
ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์ไรโบโซม
- เยื่อหุ้มนิวเคลียส(NUCLEAR MEMBRANE)
3.ไซโตพลาสซึม (CYTOPLASM) เป็นส่วนที่อยู่ภายในเยื่อหุ้มเซลล์ทั้งหมดยกเว้นนิวเคลียส ประกอบด้วยส่วนสำคัญสองส่วน คือส่วนที่เป็นของเหลว (CYTOPLASMIC INCLUSION) และส่วนที่เรียกว่าออร์กาแนลล์(ORGANELLE) ต่างๆดังนี้
ออร์กาแนลล์ที่มีเยื่อหุ้ม ได้แก่
เอนโดพลาสมิกเรติคูลัม (ENDOPLASMIC RETICULUM ,ER) ทำหน้าที่เป็นทางในการนำสารละลายเข้าออกเซลล์ แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ
- เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมชนิดผิวขุรขระ (RER) เป็น ER ที่มีไรโบโซมมาจับเป็นเกลียวอยู่รอบๆ ผิวด้านนอก RER ทำหน้าที่ร่วมกับไรโบโซม สังเคราะห์โปรตีนและเอมไซม์ต่างๆ แล้วลำเลียงออกไปภายนอกเซลล์
- เอนโดพลาสมิกเรติคูลัมชนิดผิวเรียบ (SER) เป็น ER ที่ผิวไม่มีไรโบโซมเกาะมีหน้าที่สังเคราะห์สารพวกไขมันเช่น สเตอรอยด์(STEROID) และทำลายสารพิษที่เข้ามาในเซลล์
กอลจิ บอดี (GOLGI BODY) ทำหน้าที่สร้างสารพวกคาร์โบไฮเดรต
เวสิเคิล (VESICLE) มีหน้าที่แตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับสารที่บรรจุอยู่ภายใน
ไลโซโซม(LYSOSOME) เป็นเวสิเคิลชนิดหนึ่งที่พบในเซลล์สัตว์ภายในไลโซโซมจะบรรจุเอนไซม์สำหรับย่อยสลายสารต่างๆ
ไมโตคอนเดรีย(MITOCHONDRIA) ทำหน้าที่สร้างพลังงานโดยการผลิตสารที่มีพลังงานสูงที่เรียกว่า ATP ให้แก่เซลล์
ครอโรพลาสต์ (CHLOROPLAST) เป็นพลาสติก(PLASTID) ที่มีสีเขียวรงควัตถุที่สำคัญที่สุดคือ คลอโรฟิลล์ มีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์แสงเพื่อสร้างสารประเภทคาร์โบไฮเดรต
ข้อควรจำ
ไมโตคอนเดรีย คลอโรพลาสต์ จะมี DNA ของตัวเองทำให้สามารถแบ่งตัวได้เช่นเดียวกันกับ เซนตริโอล
แวคิวโอล (VACUOLE)
แวคิวโอลแบ่งออกเป็น 3 ชนิดคือ
- SAP VACUOLE พบเฉพาะในพืชทำหน้าที่ในการเก็บสารต่างๆ
- CONTRACTILE VACUOLE พบในสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น พารามีเซียม อะมีบา ทำหน้าที่ในการขับถ่ายของเสียและขับน้ำส่วนเกินออกจากเซลล์ เพื่อรักษาสมดุลของน้ำภายในเซลล์
- FOOD VACUOLE พบในสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวบางชนิด ทำหน้าที่สะสมอาหารและย่อยอาหาร
ออร์กาแนลล์ที่ไม่มีเยื่อหุ้ม ได้แก่
ไรโบโซม(RIBOSOME) ทำหน้าที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์โปรตีน
ไซโตสเกเลตอน(CYTOSKELETON) เป็นเส้นใยโปรตีน ช่วยทำให้เซลล์คงรูปร่างอยู่ได้ จำแนกออกเป็น 3 ชนิดคือ
- ไมโครทูบูล (MICROTUBULE) เป็นส่วนประกอบที่สำคัญของซิเลีย แฟลกเจลลัม และเซนตริโอล
- ไมโครฟิลาเมนต์ (MICROFILAMENT)
- อินเตอร์มีเดียทฟิลาเมนต์(INTERMEDIATE FILAMENT)
EUCARYOTIC CELL หมายถึง เซลล์ที่มีเยื่อหุ้มนิวเคลียส เช่น พืช สัตว์ และ โปรติสต์
PROCARYOTIC CELL หมายถึง เซลล์ที่ไม่มีเยื่อหุ้มนิวเคลียส เช่นแบคทีเรีย และสาหร่ายสีเขียวแกมน้ำเงิน
ข้อควรจำ
- เซลล์ แต่ละประเภทจะมีจำนวนออร์กาเนลล์ต่างๆ แตกต่างกันตามหน้าที่ของเซลล์ เช่น เซลล์ที่มีกิจกรรมหนักๆ เช่น เซลล์ตับ หัวใจ ไข่ของหอยเม่น จะมีไมโตคอนเดรียมากเซลล์เม็ดเลือดขาวจะมีไลโซโซมมาก
- เซลล์ต่อมหมวกไตชั้นนอก (สร้างฮอร์โมนเพศ ซึ่งเป็นสารพวกสเตอรอยด์) จะมี SER มาก
สมัครสมาชิก:
ส่งความคิดเห็น (Atom)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น